Inleiding bij de Wegwijzer in de kapel
Goede mensen die door tegenstanders worden veroordeeld en terechtgesteld
of koudweg vermoord, zoiets maakt ons kwaad en opstandig
of we zijn er op zijn minst diep door teleurgesteld.
Kan het goede dan niet de bovenhand halen?
Twee leerlingen vertrekken naar Emmaüs en hebben het onderweg ook over die vraag.
En dan komt Iemand met hen meelopen, ze krijgen gezelschap..
Voor hun teleurgestelde ogen breekt Hij de oude geloofsverhalen opnieuw open.
Ze staan voor een nieuw begin. Hij deelt bij aankomst met hen de maaltijd, herinnering aan de momenten waarop zij samen als vrienden aan tafel hebben gezeten.
En dan herkennen zij Hem aan het breken van het brood. Ze keren terug naar Jeruzalem.
De Emmaüsgangers zijn van alle tijden.
God breekt dagelijks voor ons het Brood, maar wij moeten Hem willen herkennen.
Overweging
U kon er, letterlijk, niet omheen, wij ook niet, bij het binnentreden van onze kapel.
De wegwijzer die ons door de veertigdagentijd heeft geleid staat er opnieuw, met woorden voor deze dag. deze derde Zondag van Pasen.
Een wegwijzer is een levensbeeld. Dat zijn ook de woorden die erop zijn aangebracht. Mensen onderweg, alleen of samen. Het is van alle tijden.
In de tijd van de Bijbel werd te voet gegaan. En menig bekende filosoof (Nietzsche bijvoorbeeld), liep van de ene stad naar de andere, naar een of ander pension om er te studeren en schrijven. Maar het is onderweg, al wandelend, dat hij de beste inzichten kreeg. En zijn boek als het ware al in zijn hoofd schreef.
Onderweg zijn vandaag twee ontredderde en verdrietige mensen, de Emmaüsgangers. Het beeld inspireerde talloze kunstenaars. Zoals Frans Hazelzet. Mieke heeft zijn schilderij op haar kamer. Ook op dit boek staat een prachtige afbeelding. Het schilderij is gemaakt door Dominee Ruud Bartlema en op de rand staat het Evangelieverhaal in woorden geschilderd.
Lopen loutert, oftewel: “De ziel gaat te voet” naar de titel van een boek. En wandelen, lopen, blijft onverminderd populair als een spirituele reis. Dat hoeft niet persé de “Camino” te zijn, naar Santiago de Compostelle.De beweging, de ene voet voor de andere, met geen ander doel dan onderweg zijn en de wegwijzer volgen is genoeg.
En “de weg gaan”, pelgrimeren met een spirituele betekenis, dat kan ook en zelfs door het lezen van een boek. het brengt je naar andere plaatsen, andere werelden, loskomen van waar je meestal bent.
De Camino, korter of langer, helpt loslaten, brengt helderheid daar waar de gedachten vastlopen, kan helpen een andere weg in te slaan. Door het weg zijn van huis, maar zeker door de beweging . Hoe het werkt, het pelgrimeren, is niet duidelijk, maar het maakt veel in mensen vrij. het was een bijzondere intuïtie van de godsdiensten om mensen op weg te doen gaan, las ik ergens. Redenen zijn tegenwoordig vaak pensioen, een nieuwe studie, nieuwe baan.
Je loopt alleen, of samen. Twee aan twee lopen, een Emmauswandeling, is een beproefde methode voor geloofsgesprek. In ons Cursuswerk hebben we dat vaak gedaan. Je kent elkaar misschien niet, en toch durf je, lopend, blik op het pad vóór je, heel persoonlijke levenservaringen met de ander te delen! Aandacht, luisteren, af en toe een woord. Of wachten bij het woord. Een stilte die veelzeggend is!
Een goed verstaander zal je begrijpen.
Misschien is dat zo gegaan met de twee leerlingen vandaag. Ze vertrokken uit Jeruzalem, de plaats van hoop en nieuw leven, die plaats van dood en verdriet werd. Ze lopen daarom als het ware weg van Goede Vrijdag. Van alles wat ze hebben meegemaakt met Jezus, alles wat hun leven richting gaf, waar ze vreugde aan beleefden.
Het lijkt alsof er een deksel ligt op al die herinneringen. Menselijk en herkenbaar. Leven loopt meestal niet rechtlijnig. De vreemdeling die zich onderweg bij hen voegt (wij hoorders en lezers weten dat het Jezus is) vraagt vol belangstelling naar hun situatie: Hoe gaat het met jullie, wat is er? Vertel eens.
Hij is een goede pastor. Hij nodigt uit en luistert, helemaal tot hun verhaal is uitverteld. Maar hij is ook een goede leraar. En Hij spreekt ook! Hij wijst ze er na hun droevige verhaal op, dat ze toch de Schriften kennen; wat er voorzegd is door de profeten over de Messias; dat die verworpen zou worden, zou lijden en sterven. Maar door de eeuwige, door God niet in de dood zal worden gelaten. Dat God een God van Leven is
Het is moeilijk te begrijpen, wat Jezus zegt. En tegelijk weten ze hoe waar het is; dat pijn onontkoombaar is, dat elke mens eens moet loslaten; dat het leven zomaar afgesneden kan worden. De dood van een lieve mens, dat zet je leven op de kop. Daarom immers zijn ze gaan lopen. En dat je dan verlangt naar een teken, van leven óver de dood heen. Dat is toch wat ons geloof ons voorhoudt. Daarom staan die twee zo dicht bij onze eigen vragen , onze scepsis misschien ook.
Want: waar lopen wij nu zelf:
van Jeruzalem naar Emmaüs of van Emmaüs naar Jeruzalem…
Samen delen schept ruimte. Maar je kunt ook vastlopen. Dan is het een geluk als er een derde is die zegt: weet je nog? Herinner je je nog?
Hoe dan ook, ze gaan lichter lopen, die twee, het hoofd omhoog. En ze willen het graag vasthouden, dat licht na het donker, hun reisgenoot bij zich houden.
En wij hoorden het in het Evangelie. En straks in de zegen over het brood, het breken en delen. Als uw Woord open gaat, wordt het licht, zingen we in psalm 119.
Het Woord en het Brood brengen ons bijeen; maken ons tot gemeenschap.
Dat is hun herkenning En die van ons. Ze vangen in haast de terugreis aan en worden Jeruzalem- gangers. Naar de andere leerlingen. Om samen te zijn, om samen te getuigen. Hun blijdschap te delen!
Wat Jezus ons geeft is dat onze weg, ieders weg nooit zonder beproeving zal gaan.
Maar dat die tegelijk de sleutel kan zijn tot de weg ten leven, Leven met een hoofdletter.
Vrij geciteerd naar de Benedictijn Benoît Standaerd. Beproeving, de we niet zoeken die op ons pad komt én vreugde, dankbaarheid ook, voor het leven met elkaar.
Samen onderweg, elkaar helpen opstaan, bemoedigen. Doen wat Jezus deed.
Zalig Pasen!
Meditatie na de communie.
De weg gaan
Vertrek
ergens vandaan
voorbereid of spontaan;
vol verwachting
of juist gevlucht voor pijn, verdriet, oorlog
Onderweg
soms samen, soms alleen;
in stilte met eigen gedachten;
of in samenspraak
Gezelschap
een ontmoeting, even samen oplopen
een luisterend oor, aandacht, gezien worden
af en toe een woord als de stilte moeilijk is
Aankomst
Halteplaats, op adem komen
Rust, voor het lichaam
en misschien voor de ziel
Terugreis
Naar huis, ánders
nieuwe indrukken, herinnering
ervaring die je kan dragen, als het zwaar wordt
Een nieuw begin:
wat was, blijft
een litteken, een breuklijn, blijft
maar wordt getransformeerd
je kunt verder, anders, maar verder
Laten we samen gaan