Lezingen: Ez. 33, 7-9; Rom. 13, 8-10; Mt. 18, 15-20
Onze viering vandaag begon met een kort in memoriam van Kardinaal Simonis en het aan steken van een kaars bij zijn foto. De kardinaal overleed op woensdag 2 september 2020 op 88- jarige leeftijd.
Afgelopen woensdag overleed Kardinaal Simonis, op de leeftijd van 88 jaar. Hij was een broze mens geworden. Menigeen hier heeft hem persoonlijk gekend of van hem de zending ontvangen om in het pastoraat te werken. Voor even domineerde dit bericht het nieuws en ook het politieke debat over de minister die in “dit” Coronatijdperk, op zijn feestelijke huwelijksdag, de noodzakelijke 1 1/5 meter regel overschreed… De ene na de andere foto lekte uit van mensen die elkaar omarmden enz. Foto’s van een gelukkige dag, met gelukkige mensen! En met smartphones blijft kennelijk geen moment privé. Bij mijn weten stond er nergens of het gezinsleden betrof, bijvoorbeeld een schoonmoeder of dat het ging om mensen “op afstand”. Of dat was nagegaan. Maar de journalistiek en de politiek legden hem het vuur na aan de schenen. Dikke vraagtekens bij zijn geloofwaardigheid. Ach, zo’n feestelijke dag. En net zoals bij sommige sporten soms gebeurt waren er de vele lezersreacties en hadden bij wijze van spreken 17 miljoen Nederlanders er een- al dan niet afkeurende- mening over. De minister ging zoals dat heet diep door het stof en betuigde spijt.
Ben ik verantwoordelijk voor de gemeenschap; voor mijn naaste, voor mijn broeder/zuster?
Daarover gaat het Evangelie. Het gaat niet om rigoureuze afwijzingen, wel over terechtwijzing. En op welke wijze. Ik las in het kader van vandaag het woord: Terechtwijzende liefde.
Laten we dat boven deze zondag plaatsen.
Overweging
Twee weken geleden hoorden we dat aan Petrus de sleutels van het Rijk der hemelen werden gegeven. De “Sleutelmacht”, om te binden en ontbinden. Om de gemeenschap bijeen te houden en Gods blijde boodschap te verkondigen én uit te leggen. pWe weten, het staat er niet expliciet, dat het gaat om het onderhouden van de wet, om het dubbelgebod, dat is:
-van God houden, dat is: leven naar zijn geboden;
-van de naaste houden, dat is: leven in relatie;
-als van jezelf: dat is: De Ander, die is als jij; mens van God, naar zijn beeld.
-het roept ons tot verantwoordelijkheid: ben ik mijn broeders- mijnzusters hoeder?
We weten niet over welke zonde het hier gaat, de ernst ervan; een handgemeen? roddel of laster? Niets zo dodelijk als dat!
We weten ook dat Jezus niet bepaald een goede band had met de farizeeën en schriftgeleerden wanneer zij mensen strak de soms onmogelijke regeltjes oplegden en hen daarop beoordeelden; en zichzelf “aan de buitenkant” buitengewoon vroom opstelden.
Maar Jezus zou nooit roddelen of laster over ze spreken. Eerder dan dat gaat het Jezus Christus erom de mensen bij elkaar te houden. In de gemeenschap, de ecclesia, waar niemand alleen loopt, waar niemand méér is dan de ander; waar mensen op elkaar kunnen terugvallen; waar geen onrust wordt gestookt, geen laster gesproken en mensen hun fouten blijven nagedragen. Spreek het uit als de een tegen der ander een grief heeft, onder vier ogen. En als dat niet lukt, als iemand geen correctie aanvaardt, haal er iemand bij; – tegenwoordig zijn er bureaus voor mediation, die geweldig goed werk doen!- en als het nog niet lukt haal er de gemeenschap bij.
En dán is het de kunst, dat vraagt de juiste mentaliteit om iemand die op zijn schreden terugkeert, spijt betuigt, dat hij of zij ruimhartig wordt vergeven, En- als- niet, dan volgt ónontkoombaar het verlaten van de gemeenschap. Hoe zwaar dit ook is. Omdat je niemand wilt missen! Zonder wrok! zonder boosheid! Maar omdat de gemeenschap ok verder moet en niet de dupe wordt.
Een Evangeliegedeelte als vandaag staat in een bredere context. Wat gaat eraan vooraf en wat komt er ná? Vóór ons 15e beginvers vandaag staat het verhaal van het afgedwaalde schaapje. De 99 hadden keurig de route aangehouden en waren op tijd naar de schaapskooi teruggegaan. Het 100ste was afgedwaald…nieuwsgierig of eigenzinnig. Zoals een dartel lammetje dat kan. Maar de herder/ Jezus, ging het zoeken en vond het en bracht het terug bij de andere, zijn moeder, zijn groesgenoten. En pas dán kan er vreugde zijn in het huis! Omdat je niemand wilt en kunt missen. Omdat elke mens telt, kostbaar is in Gods oog!! Omdat er niemand aan zijn lot zou moeten worden overgelaten, de vluchteling niet, de vreemdeling niet, maar ook niet de mens die misschien andere ideeën heeft…
Petrus kreeg de sleutels. Om mensen enthousiast te maken voor het Koninkrijk. Het Rijk der hemelen. Dat is: leven vanuit en naar de mentaliteit van Jezus Christus; zijn weg gaan, naar het Leven. dat is ook: terecht te wijzen en bijsturen waar nodig.
Hoe onvolmaakt was hij zelf nog! Gelovig nog niet volwassen. Het is gegeven met ons menszijn, met ons steeds méér mens wórden. En toch is het- ook- aan ons om in de relatie van Ik en Gij; ik en jij, onze gebroken wereld héél te maken. De uitspraak is de titel van een boek. Van de rabbijn Jonathan Sacks. Onze gebroken wereld heel maken, door onze verantwoordelijkheid te nemen; elkaar te durven aaspreken en terecht wijzen. met de liefde die God in ons legt. Petrus hoefde het niet alleen te doen. Er waren de gemeenteleden rond hem heen, m/v, te beginnen met de eerste volgelingen. De 11 andere apostelen, de vrouwen. Het “college van adviseurs”.En ook wij hoeven het niet alleen te doen: waar 2 of 3 in mijn Naam aanwezig zijn, zegt Jezus, daar ben Ik… Vraag en bid. Ik ben in jullie midden.
En als wij afdwalen worden wij liefdevol terecht gewezen. Het gebed om ontferming aan het begin van elke eucharistie, ook zojuist, maakt ons gereed die liefde te ontvangen!!
Een studievriendin belde mij gister. Dat er naar de minister reacties waren met de woorden: “mildheid en genade”. Zijn positie maakt dat alles onder een vergrootglas wordt gelegd…dat moet je misschien extra voorzichtig maken.Maar misschien mag je die verzoenende woorden in al zijn menselijkheid zien als wat boven deze zondag kwam te staan: terechtwijzende liefde.