Inleiding op wat wij vieren:

Vandaag vieren en gedenken wij het einde van de vredesweek die op 17 september is begonnen. Het thema van Pax, voorheen Pax Christie is: generatie vrede…
Actueler kan het niet wanneer u in het journaal hebt gezien hoe Russische jongeren demonstreren tegen de mobilisatie en vóór vrede en toekomst.

In het themanummer van Pax staat, en ik lees voor:
De generatie die burgers verenigt door verschillen in huidskleur, gender en klasse heen. De vredesbeweging 2022 verbindt jong en oud in een gezamenlijke missie voor een vreedzame wereld. Van de generatie die zich nog herinnert hoe zij massaal de straat opging tegen kernwapens, tot een nieuwe generatie jongeren die zich steeds meer zorgen maakt over hun toekomst!

Onze wereld is op dit moment vol onrust. Dichtbij: de algemene politieke beschouwingen, met uitspraken zó over de grens dat het kabinet de kamer verliet, de zorgen over de energienota, krappe beurs, zorg om de toekomst van onze kinderen.
En daar bovenop de mobilisatie en oproep aan reservisten. Met beelden van (overwegend) mannen die afscheid namen van vrouw en kinderen, die zich aan elkaar vastklampten al was het voor het laatst. Waarvoor vecht ik. Voor wie?

En naast dit overheersende thema… “ergens aan de rand van de belangstelling” sterven in Pakistan mensen aan honger en ziektes door de overstromingen!
Verwarring en onrust.
En onze armen lijken te kort. Hoe maken we een vuist?
is de kloof te overbruggen?
Mag ons hart dit uur tot rust komen, in ons gezamenlijk gebed, gezang en het luisteren naar het Evangelie van deze dag.

Overweging
Jezus’ verhalen zijn altijd om met drie oren naar te luisteren en om meerderde malen te lezen en verwegen. En dat geldt zeker ook voor de parabel die zojuist klonk. Nergens in parabels worden personen bij name genoemd. Maar wel vandaag: de naam va de arme, Lazarus. Lazarus, zo heette ook Jezus’ vriend over wiens dood hij weende. Lazarus is in het Hebreeuws: Eleazar; wat betekent: God helpt!
Ik las de parabel nog eens, uit de vertaling van 2004, de NBV.
En het raakte mij wat daar stond: Lazarus stierf van honger en uitputting, dakloos, op een stoep. Geen mens meer. mensen liepen  gewoon langs hem heen. Hij stierf. Niemand miste hem. Maar in de hemel, en dit woord bedoel ik, mocht hij rusten aan het HART van Abraham… Nog nabijer dan “schoot”. Het hart, dat betekent leven dat stroomt, het betekent liefde.
De rijke stierf, hij werd gemist en kreeg een prachtige uitvaart. 
Maar in de onderwereld, staat er, moest hij door een hel van pijn en angst. Alleen, op zichzelf aangewezen… Niet gehoord. Hij durft een beroep te doen op Lazarus. Nu begrijpt hij dat hij die nodig heeft. Maar de kloof is er . En die is niet te overbruggen. En toch… hoe bijbels, klinkt er toch iets van mededogen, “mijn kind” zegt Abraham, zegt God…ook hij is immers Gods beeld. En doet het de hemel verdriet dat deze mens zo alleen voor zichzelf leefde.
En als excurs:
De rijke vraagt om hulp voor zijn 5 broers. Ik heb het niet exegetisch uitgezocht. Maar het doet mij denken aan de Tora, de vijf boeken van Mozes. Zij zijn de richtlijn voor het leven, waarnaar Jezus altijd verwijst. In grote eerbied voor Wet en Profeten, voor het geloof en de mentaliteit waaruit Hij leeft. En waarvan de kortste samenvatting luidt: 
God liefhebben, en de naaste als jezelf…
En vaak horen we daar Jezus’ woord achteraan: doe zo en je zult leven! Een leven dat rijk maakt ook al bezit je niet veel.
De parabel past heel goed bij deze vredeszondag, in een wereld vol onrust; van ik tegenover jij; van wij tegenover zij; van verharde standpunten die beschadigen.

En ik dacht aan twee vrouwen over wie ik de afgelopen weken las: Dorothe Sölle, destijds, jaren ’70 voorvechtster van de vredesbewegingen in Duitsland. en Dorothy Day, die zij ooit mocht ontmoeten, in Amerika. Deze Dorothy Day was een journaliste, intelligent, ondernemend en compromisloos, ze stond aan de wieg van de Catholic Worker beweging, gemeenschappen verspreid over Amerika, voor de meest armen, vluchtelingen, mensen als Lazarus. Ook in Amsterdam woont en werkt een dergelijke gemeenschap, het Janet Noëlhuis. Een kleine vaste kern vangt korter of langer vluchtelingen op, deelt voedsel, ontvangt voedsel van gulle gevers en supermarkten waar ze creatief maaltijden mee bereiden. En houden wakes voor vrede zoals bij detentiecentra, wanneer de menselijke waardigheid wordt geschonden…
Dorothy zag volstrekt af van bezit, was pacifiste, werd gevangen genomen tijdens vreedzaam protest tegen de Vietnam oorlog en raakte zeer ooit uitgeput, maar bleef haar roeping en compassie trouw. Zij kóós voor vrijwillige armoede. En begreep wat dat betekent. En kon daarom helpen en echt naast mensen staan. En maakte hen groot!. Zij die zichzelf al hadden opgegeven alsof armoede hun schuld was. Heel haar leven was een Bijbels hongeren en dorsten naar gerechtigheid en vrede… tegen de machtigen op deze aarde.
Beide Dorothy’s zijn inmiddels overleden. Ze scheelden veel in leeftijd. Maar niet in hun spiritualiteit en leefstijl. Beide hebben ervaren wat nog steedse actueel is, dat het verdriet van armen niet alleen honger en gebrek is; het is ook schaamte, de gang naar de voedselbank, je kind niet kunnen laten sporten of meegaan op schoolreisje, zonder ontbijt naar school moeten laten gaan. Beide hebben mensen op het spoor gezet van de Bijbel als weg naar bevrijding, als boek van hoop, als bron van kracht, als een opstandingsverhaal!
Het zijn geen verhalen van toen. Ze gaan over u en mij, over gerechtigheid , over Iemand die ons voorging, die de weg door de dood is gegaan. Ook het Evangelie van vandaag

Over eersten die laatsten en laatsten die eersten zijn….Dorothy Day schokte eens door bij het verdelen van brood niet de eerste mensen in de rij te voorzien, maar langs de rij te lopen en achteraan te beginnen…. maar dat is een andere parabel..

Wat kunnen wij doen? Zijn onze armen niet te kort? Hoe gaan wij om met de zorgen van onze kinderen. Hoe vinden we een rustpunt in deze onrust en verwarring en crisis. Wat we materieel kunnen doen, daarin vinden we vast een weg. Door pax te steunen, of de voedselbank.
Misschien is er een rustpunt op de dag om een stukje Evangelie te lezen en een Onze Vader te bidden. Misschien wel het meest complete gebed, dat immers ook zo vertrouwd is. 
Zo vertrouwd, merk ik…. dat het zich als het ware vanzelf aandient.

En misschien ook kunnen we kracht putten uit Paulus’ woord van deze dag. En daarmee wil ik eindigen:
Streef naar gerechtigheid, godsvrucht, geloof, liefde, volharding, zachtmoedigheid. Strijd de goede strijd van het geloof… daartoe hebben wij immers de goede belijdenis afgelegd. Dat wij mensen van hoop mogen zijn. En blijven.
Amen.